ส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์

ส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์




     
1. Oculars (eyepieces) หรือ เลนส์ใกล้ตา ทำหน้าที่ขยายภาพที่เกิดจากเลนส์วัตถุกำลังขยายของ ocular มีตัวเลขบอก เช่น 10x,15x,20x  ซึ่งหมายความว่ามีกำลังขยาย 10 เท่า, 15เท่า และ 20 เท่า ตามลำดับ oculars นี้รวมอยู่ที่ส่วนปลายของ body tube ที่ติดอยู่กับแป้นหมุนนี้และสามารถหมุนให้ body tube หมุนไปมาได้  ทำให้สามารถดูกล้องรวมกันได้โดยไม่ต้องเคลื่อนย้ายกล้อง
Thumb wheel กล้องจุลทรรศน์บางแบบจะมีปุ่มปรับช่องห่างของ oculars ทั้ง

สองให้ได้ระยะห่างพอดีกับช่องห่างของตาผู้ใช้กล้องมองภาพได้สดวกขึ้น

2. จานหมุน (Nosepiece) ทำหน้าเปลี่ยนเลนส์ใกล้วัตถุตามความต้องการของผู้ใช้ โดยการใช้มือหมุนที่จาน

3. Objective lens คือเลนส์ใกล้วัตถุทำหน้าที่ขยายภาพในขั้นแรก   เลนส์ใกล้วัตถุ 1 ชุด มี 3 หรือ 4 อันติดอยู่ที่ revolving-nosepiece  ซึ่งสามารถหมุนได้รอบตัวเปลี่ยน objective ตามกำลังขยายที่ต้องการ
Ocular                         Objectives                  magmification at eye point
10 X                     4 X (low power)                          40 X
10 X                   10 X (low power)                        100 X
10 X                   40 X (high power or high dry)    400 X
10 X                 100 X (oil immersion)                 1000 X

4. เลนส์รวมแสง (Condenser) เป็นตัวรวมแสงส่องใต้แผ่นสไลด์

5. Stage เป็นแท่นวางสไลด์ที่จะส่องดู  ตรงกลางมีช่องให้แสงผ่านมา  ด้านข้างจะมี spring clip หรือ slide holder ช่วยยึดสไลด์ให้แน่น  และมี mechanical stage ควบคุมการเคลื่อนที่ไปมาของแผ่นสไลด์จากซ้ายไปขวาหรือหน้ามาหลัง

6. ปรับปริมาณแสง (Condenser) เป็นตัวควบคุมปริมาณแสงผ่านเข้ากล้อง ประกอบด้วยเลนส์ที่ใช้รวมแสงอยู่ใต้ stage   โดยรวมแสงผ่าน diaphragm มารวมกันที่ตรงกลาง stage พอดี  แล้วให้แสงผ่านวัตถุมาเข้าตา   กล้องส่วนใหญ่มีเลนส์ 2 อัน สามารถปรับให้เลื่อนขึ้นลงได้

7. ปรับเลื่อนสไลด์ (Mechanical stage controls) เป็นตัวเลื่อนสไลด์ แกน X แกน Yสำหรับเลือกตำแหน่งของภาพที่ต้องการดู

8. แหล่งกำเนิดแสง (Light Source)  เป็นแหล่งกำเนิดแสงของกล้อง   อาจเป็นกระจกเงาหรือหลอดไฟ และมีกระจกกรองแสงเพื่อให้ได้แสงเหมือนแสงธรรมชาติ   บางกล้องอาจมีที่ปรับแสงเข้ามากหรือน้อยตามต้องการ

9. หัวกล้อง (Head) ชนิดกระบอกตาคู่มุมเอน 45 องศา หัวกล้องหมุนได้รอบตัว 360 องศา และมี ปุ่มล็อคตรึงให้อยู่กับที่ ทำด้วยโลหะที่แข็งแรง ปรับระยะห่างของตาได้

10. ที่หนีบสไลด์ (Stage Clip)  คือส่วนที่เลื่อนปรับสไลด์ให้อยู่ในตำแหน่งโฟกัสของเลนส์ objective

11. ปรับความเข้มแสง (Brightness Control Knob) เป็นตัวควบคุมแหล่งกำเนิดแสงของกล้อง ให้สว่างมากหรือน้อยตามต้องการ

12. ปรับภาพหยาบ (Coarse Focus) ปุ่มปรับระยะโฟกัสอย่างหยาบ  ทำให้ระยะโฟกัสเปลี่ยนได้เร็ว

13. ปรับภาพละเอียด (Fine Focusing Knob) ปุ่มปรับระยะโฟกัสอย่างละเอียด  ทำให้ระยะโฟกัสเปลี่ยนช้า ๆ ทำให้ภาพคมชัดยิ่งขึ้น   fine adjustment บางชนิดมีจำนวนรอบจำกัด   เมื่อหมุนจนถึงจุดที่หมุนไม่ได้อีกต่อไปจะต้องหยุด   ถ้าพยายามหมุนต่อไปจะทำให้เฟืองของล้อหมุนเสียหายได้

14.  ฐาน (Base) คือ ส่วนล่างสุดของกล้องจุลทรรศน์   เป็นฐานรองรับส่วนต่างๆ และรับน้ำหนักทั้งหมดของกล้อง